ارزیابی راندمان انتقال و تلفات آب در کانال‌های انتقال آب با پوشش ژئوممبران HDPE در شبکه‌های آبیاری زاینده رود، مغان و کرمان

در این پژوهش مقدار تلفات آب در هفت مورد از کانال­های انتقال آب در دشت­های زاینده‌رود، کرمان و مغان، با پوشش ژئوممبران با مشخصات فنی یکسان از نوع HDPE و طول عمر یکسان، مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور میزان تلفات کل آب در کانال‌ها به روش ورودی-خروجی در سه مرحله تعیین گردید. هم‌زمان مقدار تبخیر با استفاده از تشتک تبخیر نصب‌شده در مجاورت لبه کانال­ها تعیین و برای محاسبه تلفات نشت، مقدار تلفات تبخیر از تلفات کل کسر گردید. بر اساس نتایج، مقادیر راندمان انتقال آب در این کانال­ها بین 96 تا 7/99 و به‌طور متوسط 1/99 درصد (20 درصد بالاتر از پوشش بتنی) می­باشد. مقدار تلفات کل در کانال­ها بین 3/3 تا 8/13 و به‌طور متوسط 1/8 لیتر در ثانیه در کیلومتر (معادل 9/0 درصد در کیلومتر) تعیین گردید. از تلفات کل بین 3/3 (زاینده‌رود اصفهان) تا 2/16 (کرمان) و به‌طور متوسط 1/7 درصد در اثر تبخیر بوده و مابقی تلفات در اثر نشت از پوشش ژئوممبران بوده است. مقدار تلفات نشت در کانال­های مورد ارزیابی بین 03/0 (KC در دشت کرمان) تا 16/0 (در دشت زاینده‌رود کانال EC4) و به‌طور متوسط 08/0 مترمکعب در مترمربع در روز تعیین گردید. بین مقادیر تلفات آب و مقدار دبی کانال رابطه مستقیم وجود دارد. در کل نتایج این پژوهش تأثیر قابل‌توجه کاربرد پوشش ژئوممبران در کنترل تلفات نشت آب از کانال­های مورد ارزیابی و برتری آن نسبت به پوشش رایج بتنی را نشان داد.